Tham vấn y khoa: Bác sĩ CKI Lai Ngọc Hiền · Dinh dưỡng và Chế độ ăn uống · Bệnh viện Y học Cổ truyền thành phố Hồ Chí Minh
Ngải cứu là cây gì? Ngải cứu còn được gọi là: thuốc cứu, ngải diệp, cây thuốc cao, thuộc họ Cúc và là một loại rau ăn được. Ngải cứu có tên tiếng Anh là Wormwood, Mugwort; tên khoa học là Artemisia vulgaris.
Bạn đang xem: Cây ngải cứu là cây gì
Đặc điểm nhận dạng của ngải cứu là thân cây có nhiều rãnh nhỏ, lá mọc so le từ thân ra chứ không có cuống, mặt trên lá màu xanh thẫm, mặt dưới trắng ngà, khi chạm vào có cảm giác ráp tay. Khi lại gần hoặc lấy tay vò nhẹ lên lá sẽ thấy lá ngải cứu tỏa ra mùi thơm hơi hắc rất đặc trưng.
Vì ngải cứu dễ sống nên có thể trồng được ở bất cứ nơi nào mà không cần chăm bón cầu kỳ. Người ta thường dùng loại cây này để làm thức ăn, nước uống hoặc làm thuốc chữa bệnh. Tinh dầu chiết xuất từ ngải cứu có vị đắng nồng được sử dụng để giúp tiêu hóa, giảm đau và giảm sưng.
Thành phần dinh dưỡng, hóa học trong cây ngải cứu
Để hiểu rõ ngải cứu có tác dụng gì, hãy cùng tìm hiểu giá trị dinh dưỡng của loại thảo mộc này!
Cây ngải cứu thường được dùng dưới dạng chiết xuất hoặc trà. Dầu của nó được làm từ thân và lá của cây, trong khi chiết xuất hoặc cồn có thể sử dụng toàn bộ cây.
Theo phân tích từ các chuyên gia, trong cây ngải cứu có khoảng 0,2 – 0,34% hàm lượng tinh dầu. Đồng thời ngải cứu chứa những thành phần tốt cho sức khỏe như: amino acid, flavonoid, choline, adenin,…
Ngoài ra, ngải cứu chứa nhiều hợp chất thực vật, trong đó nổi tiếng nhất là thujone. Thujone được cho là sẽ kích thích não bộ của bạn bằng cách ngăn chặn axit gamma aminobutyric (GABA), một chất dẫn truyền thần kinh có tác dụng làm dịu hệ thần kinh trung ương. Mặc dù hợp chất này mang đến một số lợi ích. Thế nhưng tiêu thụ quá nhiều thujone có thể gây co giật và thậm chí tử vong.
Giá trị dinh dưỡng của ngài cứu theo Đông y Trong Đông y, tác dụng của cây ngải cứu là: điều hòa kinh nguyệt, hỗ trợ điều trị bệnh xương khớp, đau đầu, chóng mặt, uể oải, trị các bệnh cảm mạo thông thường,… Thế nên, ngải cứu được xem như một vị thuốc hiệu quả, an toàn nếu sử dụng đúng cách, đúng liều lượng.
Cây ngải cứu trị bệnh gì? 8 Công dụng của ngải cứu
Tùy theo hình thức sử dụng mà ngải cứu mang đến những công dụng khác nhau, xem ngay 5 công dụng phổ biến của cây ngải cứu để hiểu rõ hơn về loại dược liệu tự nhiên này nhé!
1. Trị ho, cảm cúm, đau đầu
Cây ngải cứu có tác dụng gì? Nếu bạn đang muốn biết uống nước ngải cứu tươi có tác dụng gì thì đây chính là lời giải đáp! Vì ngải cứu vì có tính ấm, trấn ho, khử đàm, giải cảm phong hàn nên rất thích hợp cho việc trị các bệnh cảm mạo thông thường như: ho, cảm sốt, nhức đầu…
Cách dụng cây ngải cứu trị ho cảm. Lấy 100g ngải cứu, 50 gr sả, 100g lá húng chanh (rau thơm lùn), 100 gr lá tía tô nấu chung với ½ lít nước. Khi bị bệnh, bạn có thể uống hỗn hợp nước này liên tục trong 5 ngày sẽ giúp giảm ho, trị cảm, giảm hoa mắt, chóng mặt.
2. Ngải cứu trị rong kinh
Cây ngải cứu trị bệnh gì? Chị em phụ nữ có chu kỳ bất thường, kinh nguyệt không đều, rong kinh… hãy thử chữa bệnh bằng cách uống nước ngải cứu để điều trị.
Cách chế biến cây ngải cứu để trị rong kinh. Lấy 10g ngải cứu khô, nấu chung với 200ml nước, khi nào thấy nước cạn xuống còn khoảng 100 ml thì tắt bếp. Dùng rây hoặc khăn mỏng lọc hết cặn ra, chỉ lấy nước uống. Cố gắng uống nước khoảng 1 tuần trước kỳ kinh nguyệt sẽ giảm đau bụng, điều hòa kinh nguyệt.
3. Tác dụng của ngải cứu: Giúp máu lưu thông
Thường xuyên bị choáng váng, đau đầu, hoa mắt, buồn ngủ có thể là dấu hiệu của việc lưu thông máu kém. Bạn có thể khắc phục bằng cách bổ sung ngải cứu vào món ăn thường ngày. Bởi vì trong lá ngải cứu có hoạt chất α-thuyon làm hưng phấn thần kinh nên đồng thời cũng giúp giảm hẳn các cơn đau đầu.
Một trong những món ăn dễ thực hiện và rất thơm ngon đó là trứng chiên ngải cứu. Nếu bổ sung món ăn này vào thực đơn trong tuần sẽ giúp tăng tuần hoàn máu lên não; cải thiện tình trạng đau đầu; chóng mặt và uể oải.
4. Phục hồi sức khỏe
Ăn ngải cứu có tác dụng gì? Gà hầm ngải cứu là một món ăn rất bổ, khi cơ thể bị suy nhược, mới sinh xong hoặc mới bệnh dậy… có thể dùng giúp cơ thể được tẩm bổ, nhanh chóng phục hồi.
5. Cây ngải cứu trị bệnh gì? Sơ cứu vết thương
Nếu bị các vết thương ngoài da, bạn hãy giã nhỏ một nắm lá ngải cứu trộn với muối và đắp lên da để cầm máu. Hợp chất có trong ngải cứu sẽ nhanh chóng làm dịu làm cơn đau, hỗ trợ vết thương nhanh lành.
6. Cây ngải cứu giúp tiêu hóa tốt
Lá ngải cứu chữa bệnh gì? Nghiên cứu cho thấy rằng ngải cứu có thể giúp tiêu hóa và giảm co thắt ở ruột và dạ dày. Ngoài ra, lá ngải cứu cũng có thể thúc đẩy sự thèm ăn và giúp sản xuất nước bọt, các enzym tiêu hóa khác hoặc protein giúp trao đổi chất và hỗ trợ tiêu hóa khỏe mạnh.
Tình trạng viêm có liên quan đến nhiều bệnh mãn tính, đau cấp tính và giảm chức năng miễn dịch. Vậy tác dụng của cây ngải cứu trong việc giảm viêm là gì?
Artemisinin, môt hợp chất có trong cây ngải cứu ngăn cơ thể tạo ra cytokine. Đây là một loại protein gây viêm và có ảnh hưởng đến các bệnh tự miễn dịch.
Cây ngải cứu có tác dụng gì? Một số người sử dụng ngải cứu để giảm đau và sưng tấy do bệnh viêm khớp dạng thấp (RA) ở khớp, bàn tay và bàn chân.
8. Lá ngải cứu chữa bệnh Crohn
Lá ngải cứu chữa bệnh gì? Bệnh Crohn là một tình trạng viêm của hệ tiêu hóa. Các triệu chứng của bệnh gồm: đau bụng dữ dội, tiêu chảy và mệt mỏi. Các nghiên cứu nhỏ về việc sử dụng cây ngải cứu để điều trị bệnh Crohn có kết quả vô cùng hứa hẹn.
Tuy nhiên, giới chuyên môn đánh giá rằng vẫn cần nghiên cứu thêm về việc liệu ngải cứu có an toàn và hiệu quả tuyệt đối với bệnh nhân Crohn hay không.
Tuy cây ngải cứu có rất nhiều công dụng trong việc chữa bệnh cũng như bồi bổ sức khỏe. Nhưng về cơ bản, ngải cứu vẫn là một vị thuốc. Vì thế bạn không nên lạm dụng hoặc tùy ý kết hợp ngải cứu với các nguyên liệu lạ, chưa được kiểm chứng.
Ngải cứu tương đối an toàn cho người lớn sử dụng ngắn hạn trong từ 2-4 tuần. Đối với liều lượng thấp, ngải cứu có thể được sử dụng trong 10 tuần. Dưới đây là 3 lưu ý trong cách dụng cây ngải cứu để bồi bổ hoặc chữa bệnh.
1. Không nên uống ngải cứu và nghệ khi chưa có chỉ định
Trong Đông y, ngải cứu được dùng như một loại thuốc trừ hàn, làm ấm khí huyết, điều kinh, an thai. Nghệ là loại thuốc hoạt huyết dùng để phá huyết tích, sinh cơ. Khi phối hợp 2 vị thuốc này, cần lưu ý và thận trọng đúng chỉ định và liều lượng.
2. Những người không nên dùng ngải cứu
Tuy có tác dụng tốt cho cơ thể, nhưng ngải cứu có chứa một số hoạt chất có đặc tính dược lý cao. Vì thế, nếu bạn thuộc 1 trong 3 đối tượng sau, tuyệt đối không tự ý dùng ngải cứu bồi bổ hoặc chữa bệnh nếu chưa có sự hướng dẫn của bác sĩ:
Người bị viêm gan, xơ gan nặng. Tinh dầu trong cây ngải cứu có tác dụng tuyệt vời trong việc chữa bệnh. Thế nhưng đồng thời tinh dầu của ngải cứu cũng khá độc với người suy gan nặng. Người rối loạn đường ruột cấp tính. Không nên sử dụng ngải cứu trong giai đoạn này vì có thể sẽ ảnh hưởng đến tình trạng rối loạn hấp thu.
3. Ngải cứu không phải là thực phẩm có thể dùng hằng ngày
Vì ngải cứu là thuốc, có dược tính cao nên cũng kèm theo nhiều tác dụng phụ. Bên cạnh đó, lạm dụng ngải cứu rất dễ bị ngộ độc chất Alpha- thujone. Có thể bạn chưa biết nhưng hợp chất này sẽ kích thích não bộ quá mức.
Ở phương Tây
Ứng dụng ban đầu của ngải cứu là để làm rượu Absinthe, hay còn được gọi là rượu ngải cứu. Đây là một loại rượu rất phổ biến vào thế kỉ thứ 19, có khả năng gây ảo giác đối với người sử dụng. Tuy nhiên sau này người ta đã phát hiện: uống rượu ngải cứu quá liều gây ra hiện tượng co giật, thậm chí tử vong. Vì vậy, ngải cứu đã bị cấm trong một thời gian dài tại Hoa kỳ.
Ở phương Đông
Ngải cứu luôn được biết đến như một loại “thần dược” tự nhiên, được tin dùng rộng rãi từ xưa đến nay. Tuy nhiên, các chuyên gia đều khuyên không nên lạm dụng vị thuốc này.
Nếu không có bệnh, bạn không nên dùng ngải cứu như một món ăn thường ngày. Đặc biệt, không uống trà ngải cứu thay cho nước uống hoặc nước trà thông thường. Nếu tẩm bổ bằng ngải cứu cũng chỉ nên ăn 1 – 2 lần trong tuần, không ăn liên tục trong thời gian dài để tránh tích tụ các chất có hại cho cơ thể.
Khuyến cáo khi sử dụng ngải cứu Vì ngải cứu là một vị thuốc nên bạn cần cân nhắc thật kỹ về lợi ích. Cũng như các nguy cơ có thể xảy ra trước khi dùng để không vô tình làm tổn hại sức khỏe của mình và người thân. Tốt nhất nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi quyết định sử dụng ngải cứu để chữa bệnh, tẩm bổ bạn nhé!
Thông qua bài viết này, hy vọng đã giúp bạn biết cây ngải cứu trị bệnh gì. Qua đó, có thêm góc nhìn khách quan về tác dụng của cây ngải cứu, cách dùng hiệu quả trong cuộc sống hằng ngày để chữa bệnh, bồi bổ cơ thể.
Miễn trừ trách nhiệm
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Wormwood (Artemisia absinthium) suppresses tumour necrosis factor alpha and accelerates healing in patients with Crohn’s disease – A controlled clinical trial – Science
Direct
Wormwood (Artemisia absinthium) suppresses tumor necrosis factor alpha and accelerates healing in patients with Crohn’s disease – A controlled clinical trial | Request PDF
https://www.researchgate.net/publication/40449280_Wormwood_Artemisia_absinthium_suppresses_tumor_necrosis_factor_alpha_and_accelerates_healing_in_patients_with_Crohn’s_disease_-_A_controlled_clinical_trial
Effect of Artemisia annua extract on treating active rheumatoid arthritis: A randomized controlled trial
Topical Effects of Artemisia Absinthium Ointment and Liniment in Comparison with Piroxicam Gel in Patients with Knee Joint Osteoarthritis: A Randomized Double-Blind Controlled Trial
Tinh dầu ngải cứu: Nhiều công dụng mà rất dễ làm
Chữa buồng trứng đa nang bằng ngải cứu có hiệu quả không?
Tham vấn y khoa:
Bác sĩ CKI Lai Ngọc Hiền
Dinh dưỡng và Chế độ ăn uống · Bệnh viện Y học Cổ truyền thành phố Hồ Chí Minh
Hello Bacsi mong muốn trở thành nền tảng thông tin y khoa hàng đầu tại Việt Nam, giúp bạn đưa ra những quyết định đúng đắn liên quan về chăm sóc sức khỏe và hỗ trợ bạn cải thiện chất lượng cuộc sống.Đăng ký ngay
Thông tin
Điều khoản sử dụng
Chính sách Quyền riêng tư
Chính sách Biên tập và Chỉnh sửa
Chính sách Quảng cáo và Tài trợ
Câu hỏi thường gặp
Tiêu chuẩn cộng đồng
Ngải cứu vừa là cây rau vừa là cây thuốc thường thấy trong vườn của nhiều gia đình ở Việt Nam, với cách sử dụng đơn giản, hiệu quả mà chi phí thấp. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về tác dụng của loại cây này. Ăn rau ngải cứu có tác dụng gì, ăn rau ngải cứu có tốt không?
Ngải cứu là cây trồng khá quen thuộc với người dân Việt Nam, nó xuất hiện trong nhiều bài thuốc cũng như món ăn hằng ngày. Ngải cứu có tên gọi khác ngải diệp, thuốc cứu tuy nhiên tên gọi này phổ biến ở miền Nam hơn.
Cây ngải cứu có chiều cao từ 0.4 - 1m, trong lá có tinh dầu, cây phân bố chủ yếu ở Châu Âu, Châu Á, Bắc Phi, Alaska và Bắc Mỹ.Tuy nhiên, không phải khu vực nào cũng sử dụng cây ngải cứu, ở một số vùng cho rằng cây ngải cứu là cây cỏ xâm lấn, cần phải diệt trừ.
Ở Việt Nam, cây ngải cứu dại thường mọc nhiều ở tỉnh Lào Cai, Lai Châu, Yên Bái, Cao Bằng, Lạng Sơn, Hà Giang... đây chính là nguồn dược liệu được khai thác thường xuyên để sản xuất thuốc. Cây ngải cứu còn được trồng trong vườn của nhiều gia đình, thường được sử dụng tại chỗ trong nấu ăn hoặc điều trị một số bệnh lý đơn giản.
Cây ngải cứu thuộc họ cúc, thân thảo, chu kỳ sống lâu năm, lá cây mọc so le, mặt trên lá cây màu xanh đậm, mặt phía dưới có lông nhung màu trắng.
Cây ngải cứu thường được thu hoạch vào khoảng tháng 6 và bộ phận được sử dụng chủ yếu là lá, có thể trồng ngải cứu bằng cách giâm cành hoặc cây con mặc dù cây có ra hoa quả và cho hạt nhưng hạt không được sử dụng để gieo trồng.
2. Ăn rau ngải cứu có tác dụng gì?
Ăn rau ngải cứu có tốt không hay ăn rau ngải cứu có tác dụng gì thường được nhiều người quan tâm vì cây trồng này rất dễ gặp trong cuộc sống hằng ngày trong khi không phải ai cũng hiểu biết về công dụng của nó.
Cây ngải cứu có hàm lượng tinh dầu từ 0,20 - 0,34% với thành phần chủ yếu là monoterpen, dehydromatricaria ester, tetradecatrilin, tricosanol, aracholalcol và sesquiterpene...
Cây ngải cứu có nhiều tác dụng như an thần, lợi mật, có thể kháng khuẩn, cầm máu... Theo kinh nghiệm dân gian, ăn rau ngải cứu có tác dụng trong điều trị kinh nguyệt không đều, đại tiểu tiện ra máu, chống đầy hơi, chướng bụng, tiêu chảy, táo bón...
Có nhiều cách sử dụng rau ngải cứu khác nhau, tùy vào mục đích của người sử dụng, ngải cứu có thể sao khô để sử dụng lâu dài hoặc ăn trực tiếp ngải cứu tươi.
Mặc dù ăn rau ngải cứu có nhiều tác dụng tốt đối với cơ thể nhưng mọi người không nên lạm dụng nó, việc ăn rau ngải cứu quá nhiều hoặc quá thường xuyên có thể gây ra một số tác dụng phụ không tốt đối với cơ thể. Ăn rau ngải cứu nhiều có thể gây ngộ độc dẫn đến tình trạng chân tay run hoặc co giật dẫn đến tổn thương tế bào não.
Mọi người chỉ nên ăn rau ngải cứu từ 1-2 lần trong một tuần, nếu bị bệnh sử dụng ngải cứu khô để uống thì chỉ nên uống từ 3-5g khô và uống từng đợt, khi khỏi bệnh thì ngưng uống, không nên sử dụng lâu dài.
Cây ngải cứu có nhiều tác dụng như an thần, lợi mật, có thể kháng khuẩn, cầm máu...
3. Một số bài thuốc và món ăn từ rau ngải cứu
Có rất nhiều bài thuốc khác nhau sử dụng ngải cứu để điều trị một số bệnh lý, sau đây là những bài thuốc điều trị những bệnh lý thường gặp trong cuộc sống:
Trị bong gân: Lá ngải cứu tươi giã dập hoặc lá ngải cứu khô tẩm rượu sau đó bó vào vị trí bong gân, thực hiện một lần trong ngày, nếu chỗ bong gân có hiện tượng đau và sưng tấy thì có thể bó hai lần trong ngày. Có thể thay thế rượu bằng giấm, hiệu quả đạt được tương tự nhau;Dưỡng da: Ngải cứu rửa sạch và trần qua, sau đó thái nhỏ và đun sôi với 500ml nước trong khoảng 20 phút. Sau đó lọc bỏ bã, để nguội và sử dụng như nước hoa hồng;Trị cảm cúm: Sử dụng ngải cứu, lá khuynh diệp, vỏ bưởi đun với 2 lít nước sau đó dùng để xông trong vòng 15 phút. Làm liên tục từ 2-3 ngày bệnh sẽ thuyên giảm.Xem thêm: Kem bôi muỗi đốt của nhật bản giá tốt tháng 8, 2023, lăn trị muỗi đốt muhi 40ml nhật
Sau đây là một vài món ăn sử dụng rau ngải cứu thường gặp trong cuộc sống:
Trứng rán ngải cứu: Đây là món ăn đơn giản, dễ làm, có nhiều tác dụng nếu ăn trong thời gian dài ( chỉ nên ăn 1-2 lần trong tuần) như loại bỏ máu ứ, lưu thông máu, có lợi cho quá trình trao đổi chất, giúp loại bỏ chứng lạnh trong tử cung.Óc heo chưng ngải cứu: Giúp thay đổi khẩu vị, kích thích ăn ngon hơn vì trong lá ngải cứu có chứa adenin và choline, hai thành phần cấu thành lên vitamin B có tác dụng tích cực trong chuyển hóa các chất. Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng My
hueni.edu.vn để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.