Nguyễn Thị Cỏ May
Ði thăm tuyển mộ Nam Phương Hoàng Hậu
Hằng năm, từ thời điểm cuối tháng chạp, và đúng là từ ngày đưa táo công về Trời, ở miền nam bộ Việt Nam, nhà nhà phần đông lo xách cuốc, xẻng, dao mác, chổi, sơn tốt vôi,…đi “dẫy mả”, theo giờ đồng hồ nói dân dã của dân phái mạnh kỳ, hay đi “tảo mộ” cho có chữ nghĩa. Fan ta tô phết lại vật phẩm cho mới để ăn uống Tết thì cũng bắt buộc nghĩ tới nơi an nghỉ của người thân quá cố.
Bạn đang xem: Mộ nam phương hoàng hậu
Mộ nam Phương hoàng hậu tại làng mạc Chabrignac (Ảnh: Tác giả)
Sống có nhà, chết gồm mồ. Ai trong những năm làm không kịp bởi gặt hái chưa hoàn thành thì qua đầu năm cho tới lễ thanh minh cũng bắt buộc lo chăm lo mồ mả đến chu đáo. Tập tục “dẫy mả xuất xắc tảo mộ” ở việt nam mang ý nghĩa rất long trọng. Đàn ông trai tráng sáng sủa ra, xách luật pháp xông pha dẫy cỏ, chặt vứt cây nhỏ tuổi mọc trên nấm mèo mộ, tức tảo thanh đến sạch, đánh phết xuất xắc quét vôi lại mộ bởi gạch xuất xắc xi-măng, đánh lại tuyển mộ bia,… khiến cho ngôi mộ và chung quanh đó thật sạch sẽ và mới mẻ để ăn uống Tết. Trong những khi đó, lũ bà ở trong nhà lo làm cho cơm nước nhằm khi “dẫy mả” dứt đem ra mả cúng. Có rất nhiều nhà bởi vì rảnh rỗi, kéo nhau anh chị ra mộ cúng ngày tảo tuyển mộ và cùng nhau ăn uống luôn luôn tại chỗ. Như 1 ngày sum vầy gia đình giữa những thế hệ vào tinh thần sẵn sàng cùng ăn uống Tết với nhau vị ngày 30 rước ông bà.
Mang ý nghĩa thiêng liêng nên “tảo mộ” ở việt nam không giống tín đồ Tàu vào lễ bày tỏ vì trong lễ Thanh minh, tín đồ Tàu đi viếng chiêu mộ và này cũng là ngày hội xin chào mừng ngày xuân tới:
“Thanh minh trong huyết tháng ba, Lễ là tảo mộ, hội là đấm đá thanh” (Kiều, Nguyễn Du)
Hôm nay, shop chúng tôi đi viếng thăm mộ Nam Phương Hoàng Hậu, một câu hỏi làm hoàn toàn không bên trong cả hai chân thành và ý nghĩa đó vị không nhằm sau ngày Ông táo apple về Trời mà lại cũng ko vào thời khắc chàng Kim và phái nữ Kiều gặp gỡ nhau. Chỉ thăm viếng cho biết thêm nơi thê thiếp cuối cùng ở trong nhà Nguyễn an nghỉ. Ko trên đất quê hương mà ở tận một vùng xã dã xa xôi lạnh lẽo của xứ Pháp. Ngoài cha bà con shop chúng tôi hôm nay, chần chừ trong năm, vào dịp nghỉ lễ hội Các Thánh 1/11 (Toussaint) hay ngày tảo mộ, gồm mấy người tới thăm viếng tuyển mộ Hoàng Hậu? thấp một nén hương, để một bó hoa cho Hoàng Hậu?
Nơi nam Phương vợ an ngủ
đề xuất nói không nhiều người việt nam ta thông báo tới Hoàng Hậu. Biết cung phi nằm chỗ nào trên khu đất Pháp lại càng không nhiều hơn. Trong lúc đó, tất cả ít báo chí truyền thông cộng sản sinh sống trong Nam nói tới Hoàng Hậu, nhứt là ngôi biệt thự nghỉ dưỡng hạng sang ở Đà-lạt, chỉ nhằm mục đích quảng cáo phượt nhiều hơn. Thậm chí Hội Ái hữu Gò-công, quê hương của Bà, nói đến Nam Phương Hoàng Hậu cũng tương đối giản lược. Bởi thiếu tài liệu? tốt do ảnh hưởng tuyên truyền “bài phong phản bội đế” của cùng sản với “bài phong đả thực” của Chánh bao phủ Ngô Đình Diệm lúc truất phế Cựu Hoàng Bảo Đại mà lại dân bọn chúng quên đi hay dửng dưng lãnh đạm?
Trong chứng trạng thiếu tin tức đó, như mong muốn có ông Nguyễn Cao Đức và một nhóm cựu học viên Jean Jacques Rousseau đề cập lại, trao đổi tin tức (trên mạng) về vợ Nam Phương khá phong phú. Vị có liên hệ với hoàng gia giỏi với mái ấm gia đình những tín đồ trước đây thao tác làm việc trong Chánh lấp của Quốc trưởng Bảo Đại?
sau khoản thời gian cơm nước bữa trưa ngừng ở Tu Viện Tùng Lâm trong buôn bản Bosnages ngay gần Limoges, lạng lẽ rất thích hợp cho khu vực tu tập, shop chúng tôi đi trực tiếp tới xã Chabrignac để tìm thăm chiêu mộ Hoàng Hậu. Lúc đi, shop chúng tôi chỉ biết mộ nằm ở vị trí Chabrignac chớ không biết chính xác địa điểm mà lại vẫn chủ quan sẽ tìm kiếm được không khó bởi vì dầu sao cũng là ngôi mộ của một Bà hoàng thì dân làng phải biết thôi.
cửa hàng chúng tôi đang đi trong vùng Tây-Nam nước Pháp yêu cầu địa danh ở đâu cũng tận cùng bởi vần AC. Tiếp vĩ ngữ AC bao gồm nghĩa “thuộc về…” nhằm chỉ “đất này trực thuộc về ông tên gì đó… làm cho chủ”.
tự đó, fan Pháp mới gồm họ với tên đất. Như cựu Tổng thống Pháp Jacques Chirac. Chirac là tên làng Chirac cũng ở vùng Corrèze này và thời buổi này hãy còn. Fan Tàu gồm Gia trang có họ một gia đình, một loại tộc. Như vương vãi Gia trang,… Trước đây, Pháp và Tàu là nhì nước phong kiến nhiều năm mà ngày nay còn vướng lại vết tích. Nước ta ta không tồn tại cách lập họ bởi thế vì đều người dân dã đều có quyền mang họ của mẫu tộc như vua chúa. Nước ta là nước quân chủ trước đó mà chưa phải là nước phong kiến. Nói vn phong loài kiến là chỉ biết nói mang được cho mục tiêu tuyên truyền chánh trị mà thôi.
Chabrignac là 1 trong ngôi làng nhỏ dại hiền lành với ngay sát năm trăm dân sống đa số về nghề ruộng rẫy lúa bắp, khoai sắn, ko về nghề trồng nho và làm cho rượu. Tuy thế bù lại, Chabrignac là nơi phượt vì cảnh đẹp, siêu thơ mộng, có nhiều hang động, thành tháp cổ, thánh địa cổ,… Vào tới làng, chúng tôi tìm ngay tín đồ lớn tuổi hỏi thăm. Shop chúng tôi được chỉ tới tha ma của làng. Quả thật ở đây có khá nhiều người biết Bà Hoàng nằm ở đâu. Nghĩa trang ở trên khu đất nền cao tuy chưa đủ để hotline đó là cánh đồi. Cửa hàng chúng tôi xô nhẹ góc cửa sắt khép hờ nhằm vào bên trong. Thấy bao gồm người, công ty chúng tôi tiến tới hỏi thăm cùng được chỉ ngay lập tức rất chính xác: “Ngôi mộ tất cả hai cây trắc bách diệp”.
hai cây tương đối cao và xanh um nên dễ thấy. Shop chúng tôi tiến cho tới thì chính xác là ngôi tuyển mộ của nam Phương cung phi khi quan sát tấm tuyển mộ bia bao gồm ghi “ Đại phái nam Nam phương bà xã chi mộ” bằng văn bản Hán. Phía bên dưới chân mộ gồm tấm bảng ghi thêm “Nơi đây an ngủ Jeanne- Mariette Nguyễn Hữu Hào 1913-1963” bằng chữ Pháp.
Ngôi chiêu mộ làm bằng xi-măng đối kháng sơ. Tuyển mộ bia cũng bởi xi-măng nên góc dưới mặt mặt bị bể một miếng nhỏ. Xem qua ngôi mộ, ai ai cũng có thể bảo ngôi chiêu tập từ khá lâu ko được tu bổ, chỉnh trang. Vào lúc shop chúng tôi có mặt, bên trên mộ gồm sẵn một bó bông tươi bé dại như của ai mới đem lại ngày ngày hôm trước thôi bởi bông hãy còn tươi. Nghe nói dân làng, nhân đi viếng mộ thân nhân, thỉnh thoảng ghé qua viếng thê thiếp bằng một bó bông nho bé dại để tỏ lòng ngưỡng mộ.
Điểm đáng xem xét là chỉ bao gồm ngôi mộ của bà xã có trồng hai cây trắc bách diệp 2 bên sừng sững như hai tín đồ đứng tức thì ngắn hầu, bất chấp tuế nguyệt, tuyệt hai ngọn nến to đùng và khu đất nền khá rộng so với tương đối nhiều mộ khác tuy không được tươm tất bởi vì gần như ngôi tuyển mộ này đều bằng đá điêu khắc hoa cương hay ít nhứt cũng bằng đá tạc mài. Gia đình làm tạm nhằm chờ cơ hội cải táng đem lại quê hương lô công tốt Đà-lạt? Theo lời ông Boudy, cựu buôn bản trường Chabrignac (đương kim xã trưởng là ông Dupuy), dịp đám tang, săng của vợ đã được thiết kế bằng kẽm để chuẩn bị đem về việt nam nhưng khi xin phép, Chánh quyền của Tổng thống Ngô Đình Diệm khước từ nên phải mai táng tại nghĩa địa Chabrignac!
nhìn ngôi tuyển mộ của nam giới Phương thê thiếp lạnh lẽo, cô đơn giữa người bạn dạng xứ, chúng tôi không khỏi bùi ngùi chiều chuộng cho thân phận của một hậu phi mất nước. Thân phận của người dân thông thường như bọn chúng tôi, trường hợp có con cháu biết siêng lo, mồ mả chắc hẳn rằng sẽ tương đối hơn chăng? cơ mà thôi, đời là vô thường, thân vẫn trở về cùng với cát lớp bụi thì còn chọn lựa, giai cấp, ngôi vị gì nữa?
cơ mà dù sao, Bà hậu phi chết khôn cùng an lành. Không bị đau đớn. Đám tang không trọng thể theo nghi thức giành riêng cho môt Bà Hoàng, nhưng mà được phần đông dân thôn tiễn đưa, mến tiếc, có đủ mặt con cháu, cả Cựu Hoàng. Vẫn hơn người đang chức quyền hoàn hảo và tuyệt vời nhất trong tay mà chết vô cùng thê thảm, không toàn thây. Chôn lén lút, không tang lễ, không làm được mồ mả. Khi bao gồm mồ mả, không dám ghi tên lên chiêu tập bia. New thấy người lành thường chạm chán nạn, nhưng chung kết vẫn an lành.
đóng góp thêm phần Lịch Sử Của buôn bản Chabrignac
Rời tuyển mộ phần của Hoàng hậu, shop chúng tôi tới thủ thỉ với người bọn ông bọn chúng tôi gặp mặt lúc new tới. Shop chúng tôi hỏi thăm về Bà. Ông thương hiệu Christian Bouzon là cô giáo của ngôi ngôi trường duy nhứt của làng. Vậy mà, có những lúc trường ko đủ học sinh để hoạt động. Nhà của ông giáo viên Bouzon sinh hoạt ngay lân cận trường cùng ông đang làm cho vườn mặt kia bờ tường ngăn cùng với nghĩa trang.
ông lập hồ sơ về Bà Hoàng trong giờ học lịch sử vẻ vang làng Chabrignac. Học sinh sưu tìm được thông tin về Bà hoàng hậu Nam Phương, phát âm qua, chúng đông đảo xúc động, nuối tiếc thương Bà.
Căn nhà đất của Nam Phương hoàng hậu (Ảnh: Tác giả)
bọn chúng hỏi cô giáo xứ việt nam của Bà sinh sống đâu? vì sao Bà là thê thiếp mà không ở Việt Nam? Khi đề cập lại chuyện nam giới Phương Hoàng hậu, ông giáo viên cũng bùi ngùi cho số trời ngắn ngủi và cái chết đột ngột vì bịnh sưng cuống phổi của Bà vị cứu cung cấp không kịp.
Chuyện xẩy ra vào thượng tuần mon 9 năm 1963. Sáng hôm ngày khai học mùa săn phun – Pháp còn giữ lại tập tục này và gồm cả đảng chánh trị “Săn bắn, Đánh cá” ra tranh cử tổng thống – ông Thị trưởng Boudy và người Quản gia của Bà cho tới mời Bà cùng đi săn, nhưng lại Bà từ chối vì bị nhức cổ cùng mệt. Hai fan đi. Tới trưa hôm đó, chúng ta được tin Bà Hoàng mất. Và bà mất trước mặt nhì người đàn bà Pháp giúp việc trong nhà. Ngày nay, lúc hỏi thăm về nam giới Phương Hoàng hậu, tín đồ dân buôn bản Chabrignac phần lớn tỏ lòng yêu quý tiếc. Họ nói phái mạnh Phương cung phi tuy sống ở chỗ này từ lâu, không nhiều giao thiệp với rất nhiều người, nhưng mà mỗi khi chạm chán ai, Bà các vui vẻ chân tình, bình dị, đề xuất được mọi tín đồ cảm mến cùng kính trọng. Dân làng mạc lấy làm vinh hạnh bởi vì một làng nhỏ tuổi như Chabrignac, hẻo lánh, tất cả một công dân là 1 trong Bà Hoàng. Và Bà đang thật sự góp phần bổ sung cho lịch sử làng Chabrignac.
khi lắng nghe mọi tiếng nói của dân thôn về Bà phái nam Phương, shop chúng tôi thấy chân tình dân làng hết sức thương Bà tuy chưa phải đồng chủng.
Cơ ngơi nam giới Phương Hoàng Hậu
cửa hàng chúng tôi được ông thầy giáo Bouzon chỉ đuờng đi tới ngôi nhà đất của Hoàng hậu ở bí quyết đó, vị trí nghĩa địa, chừng hơn cây số. Cửa hàng chúng tôi từ giã ông Bouzon đi theo sự gợi ý rành rẽ của ông. Nhưng công ty chúng tôi không tìm thấy. Quay trở lại để đi chậm rì rì chậm lần theo từng cụ thể ghi nhận. Lần này cũng không thấy ngôi nhà ở chỗ nào hết.
quay lại chỗ nghĩa trang lần nữa, bỗng cửa hàng chúng tôi trông thấy một fan Pháp to tuổi đang thì thầm với bà vợ trước nhà, cửa hàng chúng tôi tới hỏi, được ông chỉ cũng cùng những cụ thể như ông thầy giáo vừa rồi. Thấy chúng tôi không tin cứng cáp sẽ tìm được, ông bèn bảo bà vợ vào nhà, lấy xe đi đi đường chúng tôi. Cùng xong xuôi xe trước đơn vị Bà Hoàng, thì và đúng là nơi shop chúng tôi đã đi qua hai lần, tuy vậy không nghĩ là ở đây vì chúng tôi vẫn nghĩ địa điểm Bà ở đề nghị là một chiếc lâu đài.
Năm 1958, Bà phái mạnh Phương ao ước xa lánh cảnh ồn ào, tràn trề của Paris và của thành phố phượt và điện hình ảnh Cannes, Bà được một người chúng ta cũ fan Pháp trình làng mua cơ ngơi này vừa để tại được yên ổn tĩnh, vừa khai thác sanh lợi trang trải cho cuộc sống. Với tiền riêng, Bà thâu tóm về cơ ngơi mang tên La Perche nằm lân cận con lộ chánh của làng mạc dẫn tới tp Brive, thủ lấp của tỉnh giấc Corrèze, bao gồm một căn nhà chánh, phong cách xưa, nhị từng, bề ngang dài, xây bằng đá lấy trường đoản cú vùng này, có 32 phòng ngủ, 4 chống khách, 7 chống tắm, với những dãy trang trại, công ty kho dành riêng để chứa vẻ ngoài canh nông với nông phẩm thu hoạch, 160 mẫu đất cùng 800 bé bò…
những người dân phụ giúp việc cho Bà chỉ gồm hai đàn bà người Pháp giúp nội trợ ăn ở luôn luôn trong đơn vị với Bà với một người bọn ông Pháp quản lý khai thác nông nghiệp. Khi trở về đây, những hoàng tử với công chúa theo cùng với Bà cho tới ngày đi lính hoặc lập gia đình.
Công chúa Phương Liên năm 1962 kết thân với ông Bernard Soulain làm cho Giám đốc ngân hàng ở Bordeaux. Hôn lễ tổ chức tận nhà thờ cổ của thôn Chabrignac nơi trưng bày phía bên kia tuyến phố chạy ngang qua bên Hoàng hậu. Công chúa Phương Mai có ck là Quận công d’ Addis Abbela. Hoàng tử Bảo Long làm chủ tịch ngân hàng sau khi giải ngũ, Bảo chiến hạ và Phương Dung cũng thao tác cho ngân hàng.
Cách 500m tới chết chưa chạm mặt nhau
nhắc lại tang lễ Bà phái mạnh Phương năm 1963 trên đây gồm đông đầy đủ gia đình, Cựu Hoàng và những hoàng tử, công chúa tham dự. Trong số hoàng gia hiện nay diện, hôm ấy còn xuất hiện Công chúa Như Lý với tên theo hoàng thất là Princesse d’ Annam, phụ nữ của vua Hàm Nghi, bởi vì Vua Hàm Nghi chọn mang đến cánh chúng ta của ông. Công chúa Như Lý có ông xã là Công tước Labesse. Hai người sống ở thành tháp ngang nghĩa trang sống phía bên kia đường, giải pháp nhà Bà nam Phương lối 500 m mà 2 bên không khi nào gặp nhau tính đến ngày Bà nam Phương mất.
Vua Hàm Nghi lập mái ấm gia đình với con gái của Toàn quyền Pháp sinh sống Algérie có bố người con: Công chúa Như Mai, Như Lý và Hoàng tử Minh Đức. Toàn bộ đều lấy tên d’ Annam như Hoàng tử Minh Đức d’ Annam (Le Prince Minh Đức d’ Annam).
Năm 2004, Công chúa Như Lý mất, mai táng tại tuyển mộ phần của mái ấm gia đình Labesse là một trong ngôi bên mồ vững chắc và to lớn nhứt trong nghĩa địa của buôn bản Chabrignac, chỗ Bà phái mạnh Phương an nghỉ. Công chúa Như Lý nằm tại vị trí phía trái tự cổng vào, hậu phi Nam Phương nằm một mình bên mặt của nghĩa trang. Biện pháp nhau theo hướng ngang chừng 50 m. Ko biết bây giờ hai Bà đã gặp gỡ nhau chưa?
thầy giáo Christian Bouzon cho shop chúng tôi biết gồm ý định hợp tác ký kết với Hội thân hữu Pháp-Việt Bordeaux tổ chức triển khai lễ tưởng vọng 50 năm ngày nam giới Phương vợ mất, đồng thời cũng chính là kỷ niệm Bà được 100 tuổi vào khoảng thời gian 2013.
Cơ ngơi của hoàng hậu đã một lần bán lại mang đến một tín đồ Ý khai thác chăn nuôi. Ni nghe nói chủ nhân này đang ao ước bán lại. Trong các bạn đọc, gồm ai muốn mua lại cơ sở này đặt ở vừa có tác dụng ruộng, chăn nuôi. Một nơi yên lành, dân làng dễ dàng thương, tử tế vô cùng.
Tỉnh lộ miền nam nước Pháp đẹp lung linh vời, vùng này không có núi cao như nghỉ ngơi Alpes-Provence nhưng nạm đất đồi dốc cách điệu xuyên đông đảo cánh đồng thảm cỏ um mút chân trời. Tôi tự dưng nhớ đến bài học kinh nghiệm trong cuốn Cours de langue et de civilisation française học trong suốt những năm trung học tập ở trường Petrus Ký, 1966-1973: phong cảnh phương Nam biến đổi liên tục, vừa đi sang 1 khu rừng bên trên đồi cao thốt nhiên sáng bừng trước mắt đồng cỏ mênh mông rồi cho tới sông rạch...
Đến Corrrèze giữa trưa, TP ko một láng người, lặng lẽ đến nổi tiếng ong vo ve sầu cũng nghe thấy. Một thánh địa cổ được xếp hạng, một nghĩa trang nhỏ quạnh hiu. Cửa hàng chúng tôi thử vào và tìm, ko thấy. Gõ cửa hỏi bạn dân bên đường, hai phụ nữ trẻ đang ngồi phơi nắng nóng chuyện trò, thanh lịch vào công ty lấy bản đồ xem và chỉ dẫn đi tiếp 40 km nữa new đến xóm Chabrignac.
Lại liên tục đi, đến lúc này vẫn chưa ăn uống trưa vì không tồn tại một hàng quán nào. Đường tỉnh thông qua những TP nhỏ mỗi khu vực chỉ vài ngàn dân, mở công ty hàng bán cho ai.
 |
Đường nhỏ dại lên đồi tha ma Chabrignac.
Rồi bảng đi đường cũng cho thấy thêm vào địa phận Chabrignac. Nhưng đấy là làng quê, GPS bên trên xe cũng giống như Gmap đều không chỉ là được nghĩa trang nằm ở đâu. Lại cũng vắng vẻ vẻ, vớ cả, cho dù nắng bên trên đồi vẫn rực rỡ tỏa nắng nhưng tín đồ đâu ko thấy.
ngừng đại xe mặt đường địa điểm một kho bãi đất không ngừng mở rộng có vẻ như parking (bãi đỗ xe), cạnh dãy nhà chừng 5-6 căn có vẻ như trung tâm thương mại dịch vụ của làng. Đến gần, một tiệm uốn nắn tóc cửa đóng then cài, một chống mạch bác sĩ rét mướt lẽo, một tiệm tạp hóa đèn tắt buổi tối thui... Đã có những lúc muốn về luôn, nghĩ không có duyên.
May đâu, một loại xe đậu xịch. Công ty xe cách xuống. Tôi đặt chân tới hỏi. Ông biết ngay lập tức bà hoàng vn và chỉ con đường dốc nhỏ xíu chỉ vừa một xe cộ lên, biện pháp chỗ shop chúng tôi đứng tròn trăm mét: nghĩa trang Chabrignac đó.
Đó là 1 nghĩa trang nhỏ dại nằm, địa thế căn cứ tấm hình ảnh trên Internet, có vẻ như như ngôi chiêu mộ nằm dựa một bờ tường đá. Cửa hàng chúng tôi cứ men theo tường đá mà tìm. Bổ ra mộ bà ở cuối dốc đồi chú ý ra một thung lũng đẹp.
 |
Một góc khuôn viên nghĩa trang Chabrignac, nơi bao gồm mộ nam giới Phương hoàng hậu.
Ngôi tuyển mộ được đào xuống sau lưng một bức vách bé dại lát đá, tất cả bó hoa chứng minh có người lui tới.
Nắng chiều xiên ngang, bỗng nhiên tiếng chuông thánh địa u hoài muôn kiếp trước từ nơi nào đó vẳng lại. Không khí xanh nhuốm kim cương nắng. đơn vị phố tường yên lìm không quá lạnh mà lại mang âm hưởng của đá. Mộc nhĩ mộ đối kháng sơ nhưng mà trang trọng, nằm tách bóc biệt.
 |
Mộ phái nam Phương hoàng hậu đối kháng sơ mà lại trang trọng.
Hoàng hậu nam Phương đang quan sát xuống lũng sâu mái ngói dập dờn.
Ngậm ngùi. Cái ngùi ngùi tôi từng thấy lúc thăm mộ vua Bảo Đại làm việc Trocadero năm rồi. Tuy vậy khác ở cảm giác. Với vua Bảo Đại đó là... âu cũng một kiếp người. Với cung phi Nam Phương, là cảm hứng về nỗi đơn độc cao cả. Cô đơn và gật đầu đồng ý bằng thể hiện thái độ của một bề bên trên cao quý. "ĐẠI phái nam NAM PHƯƠNG HOÀNG HẬU đưa ra MỘ" et "ICI REPOSE L’IMPÉRATRICE D’ANNAM NÉE MARIE THÉRÈSE NGUYEN HUU THI LAN (bia đề chữ hán việt Đại nam Nam Phương bà xã chi chiêu mộ và chữ tự khắc trên mộ: vị trí đây an nghỉ hậu phi An nam giới Marie Thérèse Nguyễn Hữu Thị Lan).
 |
Thung lũng quan sát từ mộ Nam Phương hoàng hậu.
Bia mộ, những dòng chữ tưởng vô hồn tuy thế chất chứa hào quang vang bóng, tôi thấy lại cảm hứng như lúc đứng trước mộ của Frédéric-Joliot cùng Irrène Curie sinh hoạt nghĩa trang Sceaux. Sự lạng lẽ của vô cùng.
.....
Chúng tôi ra quyết định tìm tiếp đến château cũ của bà, Domaine de la Perche. Lại đi, bất thần thấy một ngã bố với bảng dẫn đường La Perche. Rẽ vào, một khu cư xá cùng với những nhà biệt thự sát nhau như ngơi nghỉ Phú Mỹ Hưng, tất cả như vẫn trong giấc ngủ muộn phương diện trời đè.
Làm sao search trong cái bao la này?
Tình cờ, nhìn thấy một cửa ngõ rào mở, người đàn ông già sẽ rửa xe bên phía trong sân cùng người thiếu nữ phốp pháp đứng tỉa cây. Tôi lên tiếng, bà nghe chấm dứt nét mặt rạng rỡ. Đúng rồi, bà vợ ở đây. Rồi vui niềm vui vì tất cả người nghe biết một nhân đồ gia dụng của làng mà bà yêu thương mến.
Người thiếu phụ nói một tràng dài, hồi tôi còn nhỏ, kích thước 14-15 tuổi tôi hay cho đó nhón chân nhìn vào cửa ngõ kiếng, bị mấy người quản gia đuổi. Rồi bà kêu ck lấy xe đua trước dẫn đường đưa cửa hàng chúng tôi đi, bà giải thích bà ngần ngừ nói sao nhằm chỉ đường vày quẹo qua, quẹo lại.
 |
Đường vào Domaine de la Perche.
Ông ông xã vui vẻ. Chúng tôi theo sau. Domaine de la Perche hiện tại ra. Lại cũng ko một ai. Cổng rào toang hoác, chuông thừa nhận không người nghe. Jean Vaux, người bầy ông tốt bụng của Chabrignac, dẫn chúng tôi vào. Ông mặc tay chỉ: Nghe nói cả trang trại 160 ha này và thành tháp đã được bán ra cho chủ mới là một trong người Ý, chăn nuôi đại gia súc Ý.
Xem thêm: Kết Quả Tìm Kiếm Cho ` Máy Bơm Nước Chạy Xăng Loại Nhỏ, Giá Máy Bơm Nước Chạy Xăng Loại Nhỏ Năm 2020
Tiếng chuông thu ko lại vang lên. Ngậm ngùi, vết xưa xe ngựa hồn thu thảo. Công ty chúng tôi chia tay Jean Vaux, ra về trong láng tịch dương với hồn cũ vấn vương...