Đau bụng có nhiều dạng, đau ở những vị trí khác nhau có thểcảnh báo bệnhkhông giống nhau. Vì vậy, việc xác định đúng vị trí đau bụng có thể giúp bác sĩ chẩn đoán bệnh tốt hơn. Biết được nguyên nhân của cơn đau sẽ giúp việc điều trị bệnh hiệu quả hơn.
Bạn đang xem: Nằm xuống đau bụng
1. Đau ở vùng dưới xương ức
Chẩn đoán:Dấu hiệu của bệnhtrào ngược axit. Đây là hiện tượng axit trào ngược từ bụng lên cổ họng. Bệnh này thường xuất hiện ở người lớn và xảy ra ít nhất một tuần/lần.
Ngoài ra, khi bị trào ngược axit, bạn có thể gặp phải các triệu chứng khác như: Có cảm giác nóng bỏng sau xương ức giữa ngực, cảm giác này thường xảy ra sau bữa ăn hoặc lúc cúi mình về phía trước, nằm ngửa; đau tức ngực, khó chịu về đêm, nếu ngồi dậy hoặc nâng cao đầu thì đỡ.
Xử lý:Nếu các triệu chứng này hơn 2 lần/tuần thì bạn nên đi khám càng sớm càng tốt để được bác sĩ kê đơn thuốc nhằm giảm việc sản xuất axit ở dạ dày, ngăn ngừa tình trạng trào ngược axit lên thực quản.
2. Đau xung quanh rốn rồi chuyển xuống vùng bụng dưới bên phải
Chẩn đoán:Dấu hiệu củaviêm ruột thừa.
Ruột thừa (ruột dư) là một đoạn ruột hẹp, tận cùng của ruột, dài khoảng vài centimet và bám dính vào manh tràng (đoạn đầu tiên của ruột già). Viêm ruột thừa là do lỗ thông giữa ruột thừa và manh tràng bị tắc nghẽn. Hiện tượng tắc nghẽn này là do nhiều chất dịch nhầy hoặc phân trong ruột thừa làm tắc nghẽn lỗ thông.
Sau khi hiện tượng tắc nghẽn xãy ra, các vi khuẩn bình thường thường trú trong lòng ruột thừa bắt đầu xâm lấn vào thành ruột thừa. Từ đó dẫn tới các triệu chứng như đau nhức ngay phía trên rốn sau đó có thể lan rộng đến khu vực dưới bên phải của bụng, dùng tay ấn vào càng đau hơn, sốt nhẹ, bị tiêu chảy, táo bón hoặc không thể “đánh rắm” hoặc sưng vùng bụng...
Xử lý:Khi xuất hiện những triệu chứng trên, bạn cần được chuyển tới bệnh viện cấp cứu ngay để phẩu thuật cắt bỏ ruột thừa. Nếu để quá lâu, ruột thừa có thể vỡ, vi khuẩn sẽ tràn ra các bộ phận bên trong, lúc đó, tính mạng của bạn có thể bị đe dọa.
3. Đau ở phía trên vùng bụng giữa
Chẩn đoán:Dấu hiệu của bệnhsỏi mật.
Túi mật là bộ phận kết nối gan với ruột non. Mật bên trong túi mật là loại chất lỏng giúp tiêu hóa chất béo. Sỏi mật thường là do sự kết tinh giữa cholestẻol và mật gây nên. Nguyên nhân gây nên sỏi mật là do chế độ ăn của bạn quá giàu chất béo hoặc do túi mật hoạt động không bình thường. Thông thường, phụ nữ thường dễ mắc bệnh sỏi mật hơn nam giới.
Triệu chứng đặc trưng nhất khi bị sỏi mật là đau nhói ở phía trên vùng bụng giữa (chưa đến xương ức). Cơn đau sẽ di chuyển dần qua bên phải, phía dưới khung xương sườn. Cơn đau có thể dữ dội hơn sau khi bạn ăn.
Xử lý:Nếu cơn đau không biến mất sau vài giờ đồng hồ hoặc nếu có dấu hiệu sốt hay ói mửa, bạn nên đi khám ngay.
4. Đau từng cơn ở bụng dưới
Chẩn đoán:Dấu hiệu củarối loạn tiêu hóa.
Nguyên nhân của rối loạn tiêu hóa được cho là sự bài tiết setoronin, hoặc do khí methan được sản sinh ra quá nhiều trong ruột và liên quan mật thiết đến chế độ ăn uống của bạn. Lúc này, các dây thần kinh kiểm soát đại tràng bị ảnh hưởng, làm cho các cơ vòng trong ống tiêu hóa co thắt không đều.
Triệu chứng dễ nhận biết nhất khi bị rối loạn tiêu hóa là thay đổi thói quen đi đại tiện, buồn nôn, đầy hơi, tiêu chảy, hoặc táo bón và đau từng cơn ở vùng bụng dưới.
Xử lý:Nếu thấy có các triệu chứng trên, tốt nhất bạn nên đi khám để được bác sĩ kê đơn thuốc chống co thắt, giảm đau bụng và tránh tác động xấu thêm tới đại tràng.
Đau bụng là một từ chung để chỉ triệu chứng của bất kì cơ quan nào trong ổ bụng có dấu hiệu bất thường. Đau bụng có thể do rối loạn tiêu hóa, đau bụng kinh, đau bụng dạ dày, viêm ruột thừa…mỗi loại đau bụng sẽ có những dấu hiệu giống và khác nhau. Bài viết này chúng tôi sẽ giúp bạn phân biệt các loại đau bụng theo vị trí để có thể phát hiện và điều trị một cách kịp thời.
Phân biệt các dạng đau bụng
Bụng là phần ở bụng, được tính từ mũi ức xuống tận dưới đáy bụng. Ổ bụng bao gồm 2 vùng chính là vùng thượng vị (vùng trên rốn) và vùng hạ vị (vùng dưới rốn) . Các phần nội tạng cơ bản trong ổ bụng bao gồm: Dạ dạy – Tá tràng, gan, lách, tuỵ tạng, hệ thống mật (đường dẫn mật và túi mật), ruột (đại tràng, ruột non, mạc treo, trực tràng, hậu môn), hệ tiết niệu (thận, niệu quản, bàng quang), riêng với phụ nữ còn có tử cung, buồng trứng, vòi trứng, âm đạo.
Một số cơn đau bụng đơn giản chỉ do chúng ta ăn quá nhiều loại thức ăn trong một lần như thực phẩm sinh hơi, thực phẩm giàu chất béo, trường hợp này đau bụng chỉ kéo dài vài giờ cho đến vài ngày sau khi ta tiêu hóa hết thì sẽ trở lại bình thường, loại đau bụng này không nguy hiểm nhưng cũng cẩn thận với hệ tiêu hóa của bạn.
Tuy nhiên, một số trường hợp đau bụng là dấu hiệu cảnh báo sớm của những bệnh lý nặng hơn liên quan đến các nội tạng bên trong ổ bụng. Nguyên nhân đau bụng của những trường hợp này rất phức tạp và đôi khi có thể xác định sai, chúng ta cần biết một số loại đau bụng nguy hiểm để nhanh chóng đến các trung tâm y tế gần nhất để được tư vấn và điều trị đúng cách.
Xác định ví trí đau bụng để chuẩn đoán bệnh ( Ảnh minh họa)
Mỗi loại đau bụng sẽ có các triệu chứng và biểu hiện đi kèm, tùy theo vị trí xuất phát của vùng đau bụng các bác sĩ chuẩn đoán biệt đau bụng thành các dạng sau:
Đau phần giữa bụng
Đây là một trong những vị trí xuất hiện cơn đau dễ gây hoang mang nhất đối với tâm lý bệnh nhân vì có rất nhiều bộ phận quan trọng trong hệ tiêu hóa nằm ở vị trí này. Tuy nhiên, nếu những cơn đau giữa bụng xảy ra thường xuyên và kéo dài, đi kèm với các triệu chứng như đau rát vùng thượng vị, ợ chua, ợ nóng, buồn nôn và ăn không tiêu… rất có thể bạn đã mắc phải các bệnh lý ở dạ dày như viêm dạ dày, viêm loét hành tá tràng, viêm hang vị dạ dày.
Đau bụng vùng xung quanh rốn
Đau bụng vùng xung quanh rốn có thể liên quan đến rối loạn ruột non hoặc chớm viêm ruột thừa. Nếu đau bụng xung quanh rốn rồi chuyển xuống vùng bụng dưới bên phải thì rất có thể bị viêm ruột thừa, đây là một loại cấp cứu ngoại khoa cần được tiến hành sớm nếu không ruột thừa có thể bị vỡ và gây viêm phúc mạc rất nguy hiểm.
Bạn có thể kiểm tra đau bụng do viêm ruột thừa (đau ruột thừa) bằng cách dùng tay ấn vùng đau sẽ thấy đau nhói, kèm theo là buồn nôn, chán ăn, sốt nhẹ, tiêu chảy, táo bón, không thể đánh ” rắm” hoặc sưng vùng bụng.
Đau bụng trên rốn
Vùng trên rốn hay còn gọi là vùng thượng vị, gần xương ức, ngay dưới mũi ức, nếu đau cách xa mũi ức lệch về bên phải hoặc bên trái. Có cảm giác đau tức, đau rát bỏng hay nóng, hay đau âm ỉ, đau quặn, đau khi đói hoặc sau khi ăn thì rất có thể là dấu hiệu của bệnh dạ dày.
Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra bệnh lý dạ dày và cách điều trị cũng khác nhau tùy theo nguyên nhân cụ thể. Trong số đó phổ biến nhất là đau dạ dày do nhiễm khuẩn Helicobacter pylori hay còn gọi là Hp (chiếm tới trên 70%). Đây là một loại xoắn khuẩn có khả năng sinh sống trong dạ dày người và gây ra các vấn đề ở dạ dày – tá tràng như viêm, loét, chảy máu, thậm chí ung thư dạ dày nếu không điều trị sớm.
Chính vì vậy khi phát hiện bệnh lý dạ dày và nhiễm khuẩn Hp thì việc tiệt trừ vi khuẩn Hp là mục tiêu quan trọng nhằm điều trị cho bệnh nhân sớm khỏi bệnh và phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra. Tuy nhiên trên thực tế thì tình trạng vi khuẩn Hp kháng với các kháng sinh trong phác đồ điều trị xảy ra rất phổ biến, chính vì vậy khi điều trị bệnh nhân cần tìm hiểu kỹ và tuân thủ theo các hướng dẫn của thầy thuốc để đạt được hiệu quả điều trị cao nhất.
Đau dưới rốn
Đau bụng dưới rốn và đau lan sang bên có thể là dấu hiệu của bệnh rối loạn đại tràng, rối loạn tiêu hóa. Triệu chứng dễ nhận biết nhất khi bị rối loạn tiêu hóa là thay đổi thói quen đi đại tiện, buồn nôn, đầy hơi, tiêu chảy, hoặc táo bón và đau từng cơn ở vùng bụng dưới.
Riêng với phụ nữ nếu có dấu hiệu đau bụng âm ỉ, hoặc chuột rút nhói đau ở bụng dưới, đau lan xuống vùng thấp và đùi, ngực căng, đau ở đầu ngực, đau đầu, mệt mỏi, đầy bụng, buồn nôn và ói mửa, đau lưng, đi ngoài phân lỏng, tiêu chảy, toát mồ hôi, chân tay bủn rủn, hoa mắt, chóng mặt là dấu hiệu của đau bụng kinh.
Đau bụng trên bên trái
Đau bụng ở vị trí này ít khi gặp phải nếu khi bị đau có thể do rối loạn đại tràng, u nang buồng trứng với nữ, viêm phần phụ trái..
Bụng trên bên phải
Nếu đau bụng vùng hạ sườn phải kèm theo biểu hiện chán ăn, ăn không ngon miệng, đầy bụng, khó tiêu có thể do các bệnh lý liên gan đến gan như viêm gan, xơ gan..
Nếu đau dữ dội vùng bụng bên phải, đau lan ra giữa bụng và xuyên ra sau lưng có thể bị viêm túi mật hoặc tiêm tụy, tá tràng
Bụng dưới bên trái
Đau ở đây thường là rối loạn đại tràng xuống, nơi phân được thải ra. Các rối loạn có thể gồm viêm túi thừa hoặc viêm đại tràng – bệnh Crohn hoặc viêm loét tá tràng.
Bụng dưới bên phải
Đau bụng vùng hố chậu phải âm ỉ, liên tục, tăng dần: Lúc đầu thường đau ở khu vực xung quanh rốn sau đó khu trú dần về hố chậu phải, kèm theo các triệu chứng khác như nôn, buồn nôn, rối loạn tiêu hóa, sốt nhẹ hoặc sốt vừa.. Các triệu chứng như vậy mô tả triệu chứng đau bụng thường gặp trong bệnh viêm ruột thừa.
Đối với nữ giới, viêm tử cung, buồng trứng, vòi trứng cũng gây đau bụng dưới, đặc biệt là đau bụng dưới do u nang buồng trứng xoắn hoặc chửa ngoài dạ con vỡ, nếu ở bên hố chậu phải thì rất dễ nhầm với viêm ruột thừa cấp tính. Cũng như đau thượng vị, để chẩn đoán chính xác đau hạ vị rất cần có sự hỗ trợ tích cực của cận lâm sàng. Ngoài đau bụng khu trú ở thượng vị hay hạ vị thì có thể gặp đau bụng không thấy khu trú rõ ràng ở một vùng nào nhất định như xoắn ruột, tắc ruột, viêm phúc mạc…
Cẩn trọng những cơn đau bụng nguy hiểm?
Mặc dù đau bụng là triệu chứng thường gặp, phần lớn không nguy hiểm, nhưng cũng có một số trường hợp đau bụng là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh nguy hiểm. Nếu bạn có các triệu chứng sau hãy nhanh chóng đến các trung tâm y tế để kiểm tra sớm nhằm phát hiện sớm các bệnh nguy hiểm:
Đau bụng âm ỉ, cơn đau kéo dài không dứt có thể là dấu hiệu của Ung thư dạ dày.Đau nặng, tái phát hoặc kéo dài.Đau liên tục ngày càng nặng hơn.Đau nhói ở phần bụng dưới phải có thể bị viêm ruột thừa cấp, trong vòng 24h phải được phát hiện và được chuyển đến trung tâm y tế kịp thờiĐau bụng kèm theo thở gấp, chóng mặt, xuất huyết, nôn hoặc sốt cao.Đặc biệt với trẻ nhỏ vì chưa biết nói nên ta khó phát hiện , chuẩn đoán trẻ bị đau bụng. Hãy quan sát kỹ nếu thấy trẻ quấy khóc liên tục thì cần đưa đến bệnh viện sớm
Nhìn chung thì đau dạ dày là loại bệnh lý phổ biến nhất trong số các bệnh lý đường tiêu hóa. Vì vậy nếu như bạn có các dấu hiệu gợi ý, hãy tới bệnh viện để được thăm khám và làm xét nghiệm kiểm tra vi khuẩn Hp. Trong trường hợp dương tính bạn cần được điều trị càng sớm, càng triệt để thì càng nhanh khỏi bệnh và ngăn ngừa các biến chứng, bao gồm cả Ung thư dạ dày.
Tuy nhiên trên thực tế các phác đồ tiệt trừ Hp thông thường đang ngày càng tỏ ra kém hiệu quả do tình trạng vi khuẩn kháng kháng sinh gia tăng, chính vì vậy mà việc nghiên cứu để tìm ra một giải pháp có thể giúp tăng hiệu quả điều trị được chú trọng. Với hơn 1 thập kỷ nghiên cứu về kháng thể, Viện nghiên cứu miễn dịch Gifu Nhật Bả đã thành công trong việc tạo ra loại kháng thể Ovalgen
HP có khả năng ức chế trực tiếp men urease của vi khuẩn Hp, thông qua đó giúp tăng cường sức đề kháng đối với H.pylori, giúp bảo vệ và cải thiện sức khỏe và môi trường trong dạ dày. Kháng thể Ovalgen
HP dùng phối hợp với thuốc làm tăng hiệu quả điều trị cho trẻ em và người lớn đang điều trị bệnh viêm loét dạ dày do H.pylori hoặc dùng cho người dương tính với H.pylori nhưng chưa có biểu hiện lâm sàng.
Xem thêm: Mặt trái xoan nên để tóc hợp với mặt trái xoan đẹp nhất hiện nay
Kháng thể Ovalgen
HP đang được ứng dụng tại nhiều quốc gia trên thế giới như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Australia…và hiện nay cũng đã có mặt tại Việt Nam, đem lại một lựa chọn hữu ích cho các bệnh nhân đang đối mặt với bệnh lý dạ dày nhiễm khuẩn Hp.